Reeds in 1459 was er sprake van een kapel tussen Paal en Meelberg en in 1513 van een beneficie ten voordele van het altaar van Sint-Jan.
Deze kapel viel echter parochiaal onder de moederkerk in Beringen.
Door de afstand werd na veel strubbelingen in de vroege 18e eeuw bekomen dat Paal afsplitste van de parochie in Beringen.
In 1716 werd de kapel tot een parochiekerk verheven.
Dit kerkje in gotische stijl werd gesloopt rond 1862, waarna de bouw van de huidige kerk begon. De architect was Herman Jaminé, zoon van Lambert Jaminé die de kerk van Beverlo restaureerde.
In 1877 werd de nieuwe kerk ingewijd, een neoromaanse kruisbasiliek gebouwd uit baksteen en afgewerkt met natuursteen.
De kerk heeft een ingebouwde westtoren met een achtkantige naaldspits tussen vier topgevels. Boven de ingang staat een timpaan dat de doop van Christus afbeeldt. Qua interieur vallen voornamelijk een 18e-eeuwse houten beeld van Maria met kind op en een communiebank uit 1774, afkomstig van de abdij van Herkenrode. Ten slotte bevat de kerk ook een orgel uit 1835-1836 van de hand van befaamd Antwerps orgelmaker Jean-Joseph Delhaye.
Omstreeks 1895 splitste Tervant zich kerkelijk af van Paal door een toenemende bevolking en de relatief verre afstand tot de kerk.
Sinds 1933 wordt doorheen de kerk een processie gehouden met flambouwen en een vaandel gedragen door broeders van het Broederschap van het Heilig Sacrament. Deze processie kan aanzien worden als kerkelijk immaterieel erfgoed.
Voor meer info:
- Onafhankelijkheidsstrijd: www.paalonline.be, André Luyten, De geschiedenis van Paal.
- Huidige kerk: inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/21461