De lokale opvanginitiatieven (LOI's) zijn individuele (of soms collectieve) opvanginitiatieven die beheerd worden door de OCMW's en waar asielzoekers materiële hulp krijgen zolang hun asielprocedure loopt. Het zijn meestal individuele, gemeubelde woningen met een basisuitrusting, waardoor de bewoners zelf in hun onderhoud kunnen voorzien.
De asielzoekers die in een LOI worden opgevangen hebben meer onafhankelijkheid in hun dagelijks leven en meer autonomie voor bepaalde beslissingen dan bewoners in de collectieve opvangstructuren. Dit weerspiegelt zich bijvoorbeeld in het feit dat ze zelf inkopen moeten doen, koken, hun kleren moeten wassen enzovoort.
De asielzoekers die in een individuele woning verblijven, krijgen materiële hulp die vergelijkbaar is met de hulp in de collectieve centra. Het OCMW voorziet begeleiding, die bestaat uit een opvolging van de asielprocedure, een medische en psychosociale opvolging, voorbereiding op de integratie of terugkeer, doorverwijzing inzake onderwijs en opleidingen voor volwassenen.
Het wettelijk kader voor de opvang is bepaald door artikel 64 van de wet op de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen van 12 januari 2007, dat bepaalt dat OCMW's opvangstructuren kunnen organiseren door middel van een conventie met Fedasil.